Narodowe Święto Niepodległości obchodzimy dla upamiętnienia odzyskania przez Polskę niepodległości po 123 latach zaborów. Święto to, podobnie jak historia naszego kraju, nie miało prostych losów. Oficjalnie, jako święto zostało ustanowione ustawą z dnia 23 kwietnia 1937 roku.
W czasie II wojny światowej okupanci starali się tępić wszelki przejawy patriotyzmu, zakazując tym samym obchodów święta. Polacy, mimo zakazów starali się upamiętnić ten dzień drobnymi aktami sabotażu wymierzonymi w okupantów.
22 lipca 1945, Krajowa Rada Narodowa ustanowiła Narodowe Święto Odrodzenia Polski, przypadające na 22 lipca, które zastąpiło Święto Niepodległości obchodzone 11 listopada. Dopiero ustawa z dnia 15 lutego 1989 roku przywróciła 11 listopada jako Narodowe Święto Niepodległości, które obchodzimy do dziś.
11 listopada to jedna z najważniejszych dat w polskim kalendarzu narodowym. Ma przypominać czasy, w których Polacy musieli walczyć o swoją tożsamość narodową, język, kulturę i tradycje. Przypomina również o sile, jedności, wytrwałości i marzeniach setek ludzi, którzy pragnęli żyć w wolny kraju.
Dziś, mając możliwość życia w wolnym, suwerenny państwie, nie możemy zapominać o tym, kim jesteśmy i co poświęcili nasi przodkowie, abyśmy mogli być tu, gdzie jesteśmy. Współczesna Polska jest różnorodna, pełna ludzi różniącymi się poglądami, sposobem myślenia, stylem życia i doświadczeniami. Te różnice często prowadzą do nieporozumień a nawet konfliktów.
Jednak 11 listopada ma nam przypominać, że wszyscy tworzymy jeden naród, który w trudnych chwilach powinien stać obok siebie, a nie naprzeciwko siebie.
Według Zbigniewa Romaniuka „akcja rozbrajania Niemców 11 listopada 1918 roku w pełni powiodła się tylko w Siemiatyczach… W Ciechanowcu okupanci przy ul. Maleckiej (obecnie Mickiewicza) utrzymali pododdział wojsk niemieckich (ok. 50 jegrów). Posterunki znajdowały się również koło mostów na Nurcu, a także przy byłych magazynach Wilhelma Freimarka, w których trzymano zboże. Podobno miejscowej młodzieży udało się rozbroić wartowników i zabezpieczyć magazyny przed wywiezieniem ich zawartości do Prus. Jegrzy nie interweniowali i pozostali w miejscu zakwaterowania. W dniu 11 listopada niemiecki asesor Paul polecił spalenie ważniejszych dokumentów. Szykowano się do opuszczenia miasta. Przezorni mieszkańcy rozebrali mostki i przepusty na drogach koło miasta, by zapobiec wywożeniu mienia, przez co Niemcy musieli pozostawić w Ciechanowcu pięć samochodów oraz dużo zboża i żywności. Uciekający Niemcy strzelali do wszystkich, którzy obserwowali ich działania, nawet do dzieci. Opiekę nad pozostawionym mieniem objął tymczasowy Zarząd Miasta. W pobliżu, w Radziszewie-Królach, mieli przebywać peowiacy, którzy planowali rozbrojenie ciechanowieckiego „garnizonu” po wyjściu z miasta. Być może była to ta grupa, określona przez relacjonującego, jako „polskie wojsko ochotnicze”, która koło wsi Kułaki, nocą z 11 na 12 listopada, zagrodziła drogę Niemcom uciekającym z Ciechanowca. Żołdacy zdołali umknąć, ale porzucili wiezioną paszę dla koni oraz dwa wozy z żywnością i odzieżą. Ciechanowiecki Żyd Josef Jabkowski skwitował to stwierdzeniem: „Polscy partyzanci, wyposażeni w stare karabiny, schwytali wycofujących się żołnierzy niemieckich.” Wiadomo, że to H. Niemyński zorganizował w Ciechanowcu grupę 11 młodych mężczyzn (POW?), którzy rozproszyli tamtejszy garnizon (50 Niemców), raniąc ośmiu żołdaków. Niemcy, opuszczając Ciechanowiec, zabili żydowskiego malarza.”
opr. Karol Sawicki i Marcin Sikorski
Bibliografia
Zbigniew Romaniuk, Ku Niepodległej: powiat bielski w latach 1914-1919, Bielsk Podlaski 2018
Norbert Dariusz Tomaszewski, Historia Ciechanowca do 1989 roku. Ciechanowiec 2012.
https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=wdu19370330255
https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=WDU19450320194
https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=WDU19890060034
