Pokaz szermierki, fot. Monika Garalowska
W niedzielę 23 lipca 2023 roku w Muzeum Rolnictwa w Ciechanowcu odbyła się trzynasta odsłona cyklicznej imprezy pod nazwą „Zajazd Wysokomazowiecki”. Tematem wydarzenia byli lisowczycy oraz wojny polsko-rosyjskie z początku XVII wieku.
Motyw przewodni „XIII Zajazdu Wysokomazowieckiego” nie został wybrany przypadkowo. W trakcie prowadzonych badań ustalono, że kilku żołnierzy pułku lekkiej jazdy stworzonego przez Aleksandra Lisowskiego pochodziło z Ciechanowca i jego najbliższych okolic. Była to formacja słynąca ze swej skuteczności, szybkości i bezwzględności przez co stała się jedną z najsławniejszych jednostek w dziejach oręża polskiego.
Chcąc uczcić ten dziejowy epizod, Starostwo Powiatowe w Wysokiem Mazowieckiem, Muzeum Rolnictwa im. ks. Krzysztofa Kluka w Ciechanowcu oraz Towarzystwo Naukowe Societas Scientiarum Klukoviana et Jablonovianae, zorganizowały imprezę rekonstrukcyjną pod nazwą „Zajazd Wysokomazowiecki”. Patronami medialnymi byli: portal Podlasie24.pl, portal Wysokomazowiecki24, Polskie Radio Białystok, TVP3 Białystok, Katolickie Radio Podlasie, Kurier Podlaski – Głos Siemiatycz.
„XIII Zajazd Wysokomazowiecki” był wspaniałą lekcją historii dla osób w każdym wieku, przybliżającą zwiedzającym losy naszego regionu i Rzeczypospolitej Obojga Narodów za panowania Zygmunta III Wazy. W wydarzeniu wzięło udział ponad 120 rekonstruktorów i wolontariuszy z różnych stron Polski. Całodzienny program imprezy obejmował, pokazy musztry, konne popisy kaskaderskie, salwy artyleryjskie, pokaz i warsztaty tańca historycznego, prezentację mody z epoki staropolskiej, konkursy i zabawy dla zwiedzających. Odwiedzający w tym dniu Muzeum Rolnictwa mogli zapoznać się z realiami życia obozowego żołnierzy armii polskiej i rosyjskiej. Dużym zainteresowaniem cieszyły się pokazy sokolnicze oraz żonglerka chorągwiami. Chętni mogli spróbować swych sił w konkursie szermierczym, którego zwycięzca otrzymał szablę. Jednym z barwniejszych punktów programu było odegranie hołdu złożonego Zygmuntowi III i królewiczowi Władysławowi przez zdetronizowanego cara Wasyla Szujskiego.
Kulminacyjnym punktem imprezy była inscenizacja bitwy. Za podstawę scenariusza tego widowiska posłużyły luźno zinterpretowane zmagania zbrojne z lipca 1610 roku, które otworzyły wojskom hetmana Stanisława Żółkiewskiego drogę do Moskwy. Na zakończenie wydarzenia wystąpił teatr „Parabuch” z Warszawy. Artyści zaprezentowali sztukę Aleksandra Fredry pod tytułem „Damy i Huzary”.
Fot. Monika Garalowska, Bogdan Krawczuk, Edyta Murawska-Derewońko, Artur Warchala