W dniach 30 listopada – 1 grudnia 2019 r. w Muzeum Rolnictwa im. ks. Krzysztofa Kluka w Ciechanowcu miał miejsce XXXIX Konkurs Gry na Instrumentach Pasterskich im. Kazimierza Uszyńskiego. Współorganizatorami byli Starostwo Wysokomazowieckie oraz Parafia pw. Trójcy Przenajświętszej w Ciechanowcu. Patronat nad imprezą objęli Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego, Wojewoda Podlaski, Marszałek Województwa Podlaskiego. Patronat Duchowy sprawował Ordynariusz Diecezji Drohiczyńskiej J.E. Biskup Piotr Sawczuk.
Gra na instrumentach pasterskich jest dla uczestników formą aktywnego uczestnictwa w kulturze, angażującą do udziału całe rodziny, co wpisało się już na stałe w życie kulturalne regionu. Międzynarodowy zasięg konkursu podnosi jego rangę i pozwala co roku zapraszać instrumentalistów z różnych części Europy.
To największe wydarzenie tego typu w Polsce oraz Europie, które w tym roku zgromadziło 196 uczestników (93 dzieci i 103 dorosłych) z Podlasia, Mazowsza, Warmii i Mazur, Kurpi, Wielkopolski, Lubelszczyzny, Beskidu Śląskiego, Beskidu Żywieckiego, Podhala, Kaszub oraz z zagranicy – Białorusi i Ukrainy.
Konkurs adresowany jest przede wszystkim do instrumentalistów kultywujących tradycyjną muzykę pasterską. W jednym miejscu i czasie gromadzi instrumentalistów, mówiących różnymi językami i gwarami, pielęgnującymi wyjątkową dziedzinę kultury ludowej.
Jest to wydarzenie nie tylko dla specjalistów z dziedziny etnologii, etnomuzykologii, muzyki, muzykologii, folklorystyki, ale również dla widzów zainteresowanych tradycyjną muzyką pasterską, kulturą ludową i folklorem. W czasie dwóch dni trwania imprezy stworzyliśmy w Muzeum Rolnictwa w Ciechanowcu doskonałą okazję bezpośredniego kontaktu z tradycyjną muzyką i muzykami grającymi na instrumentach pasterskich z różnych regionów Polski i Europy.
Weszło już do zwyczaju, że konkurs każdego roku odbywa się w Muzeum Rolnictwa w Ciechanowcu w pierwszą sobotę i niedzielę grudnia. Można wtedy zobaczyć i usłyszeć dawne instrumenty pasterskie i tradycyjne melodie. Jest to jedna z nielicznych imprez kulturalnych w naszym kraju pielęgnująca stare tradycje polskiego ludu i polskiego chrześcijaństwa, zachowana prawie w nieskażonej postaci. Trzydzieści dziewięć lat istnienia konkursu uratowało od zapomnienia muzykę pasterską oraz unikatowe instrumenty.
W XXXIX Konkursie Gry na Instrumentach Pasterskich wzięli udział instrumentaliści grający na mazowiecko-podlaskich ligawkach, góralskich trombitach, kaszubskich bazunach, rogach oraz innych instrumentach pasterskich.
W jury tegorocznego konkursu zasiedli: dr Tomasz Czerwiński - etnograf, nauczyciel akademicki Szkoły Głównej Turystyki i Rekreacji Vistula w Warszawie; dr Artur Gaweł - etnograf, Dyrektor Podlaskiego Muzeum Kultury Ludowej w Wasilkowie; dr hab. Ewa Anna Gruszczyńska-Ziółkowska - przewodniczący jury - muzykolog z Instytutu Muzykologii Uniwersytetu Warszawskiego; mgr Ewelina Grygier - muzyk i etnomuzykolog z Instytutu Sztuki Polskiej Akademii Nauk w Warszawie – Zakład Muzykologii, Zbiory Fonograficzne; Andrzej Klejzerowicz - wieloletni uczestnik i laureat Konkursu Gry na Instrumentach Pasterskich.
Przesłuchania rozpoczęły się od występów najmłodszych dzieci grających na ligawkach, po nich młodzież do lat 17 oraz dorośli w dwóch kategoriach wiekowych:od 18 do 64 lat oraz seniorzy. Kolejne kategorie w kolejności: trombity, bazuny, rogi pasterskie – dzieci i dorośli oraz inne instrumenty pasterskie w trzech kategoriach wiekowych: dzieci do lat 10, młodzież do lat 17 oraz dorośli. Między przesłuchaniami konkursowymi odbywały się koncerty zespołów: „Koniaków” z Koniakowa, kapeli góralskiej, „Pleskota” z Chmielna, dudziarzy białoruskich z Mińska oraz „Karpatskiej Taystry” z Ukrainy. Dodatkową atrakcją było otwarcie wystawy czasowej „Mozaika karpacka – fotografie Grażyny Myślińskiej i Sławomira Olzackiego”.
Drugi dzień imprezy rozpoczęła uroczysta Msza Święta w kościele pw. Trójcy Przenajświętszej w Ciechanowcu, którą koncelebrował ksiądz Biskup Piotr Sawczuk. Po Mszy Św. w budynku głównym muzeum, dyrektor Dorota Łapiak dokonała otwarcia podsumowania XXXIX Konkursu Gry na Instrumentach Pasterskich im. Kazimierza Uszyńskiego. Najważniejszym punktem tego dnia było ogłoszenie wyników konkursu. Laureaci I-go, II-go i III-go miejsca z każdej kategorii otrzymali dyplomy oraz zaprezentowali kunszt swojej gry podczas koncertu laureatów. Podniosłym momentem podsumowania konkursu było wręczenie pucharów Burmistrza Ciechanowca oraz Starosty Wysokomazowieckiego, uczestnikom, którzy w sposób szczególny przyczynili się do podtrzymywania i rozpowszechniania tradycyjnej gry na instrumentach pasterskich. Wśród widowni zasiedli goście honorowi: wicemarszałek Województwa Podlaskiego Stanisław Derehajło, poseł na Sejm RP Aleksandra Szczudło, Starosta Wysokomazowiecki Bogdan Zieliński, burmistrzowie, wójtowie radni oraz dyrektorzy i przedstawiciele instytucji wojewódzkich, powiatowych i gminnych.
Uroczystość uświetnił koncert zespołu „Megitza Trio”.
Impreza cieszy się coraz większym zainteresowaniem mediów, a co za tym idzie jest coraz bardziej znana w Polsce oraz za jej granicami. Patronat medialny nad imprezą objęło Polskie Radio Białystok, TVP3 Białystok, Wrota Podlasia, Katolickie Radio Podlasie, Kurier Podlaski „Głos Siemiatycz” oraz portal podlasie24.pl.
